Elon Musk’ın sahibi olduğu SpaceX çok sayıda gecikmenin ardından, tarihin ilk sivil uzay yürüyüşünü de kapsayan “Polaris Dawn” misyonu dün başladı. Tarihte ilk kez iki sivil astronot, ticari bir uzay aracından uzay yürüyüşü yapacak. Ancak uzay uçuşu güvenliği uzmanları, mürettebatın radyasyona maruz kalma ve yaşamı tehdit eden hastalıklara yol açabilecek ani basınç değişiklikleri nedeniyle potansiyel olarak ölümcül risklerle karşı karşıya olduğu konusunda uyardı. Uzay görevinde insanlığı neler bekliyor ve nasıl takip edilecek, Potansiyel riskler neler?
SpaceX’in Polaris Dawn ekibi uzayda 5 gün boyunca 36 adet deney yapmak için NASA’nın Kennedy Uzay Merkezi’nden uzaya fırlatıldı.
Falcon 9’un içinde ABD’li girişimci ve milyarder 41 yaşındaki Jared Isaacman, emekli bir ABD Hava Kuvvetleri pilotu olan Scott Poteet ve kıdemli SpaceX mühendisleri Anna Menon ve Sarah Gillis ile birlikte dört kişilik mürettebat bulunuyor.
Bu misyonla birlikte tarihte ilk kez iki sivil astronot ticari bir uzay aracından uzay yürüyüşü gerçekleştirecek. SpaceX’in Polaris Dawn görevi, dört özel astronotu 1960’lar ve 1970’lerdeki Apollo görevlerinden bu yana insanlığın gittiğinden daha uzağa taşıyacak olan “türünün ilk örneği” bir görev.
Uzaydaki ikinci günde mürettebat uzay yürüyüşüne hazırlanacak ve SpaceX tarafından tasarlanan yeni ekstravehiküler aktivite giysilerini hazırlayacak.Üçüncü gün ise uzay yürüyüşü denenecek.
Ancak uzay uçuşu güvenliği uzmanları, mürettebatın radyasyona maruz kalma ve basınçtaki hızlı değişimlerin hayati tehlikeye yol açabileceği konusunda potansiyel olarak ölümcül risklerle karşı karşıya olduğu konusunda uyardılar.Dahası, kapsülün bir hava kilidi yok ve ekip uzayda hiç test edilmemiş uzay giysileri giyecek.
Misyon kapsamında kullanılacak kapsülde bir hava kilidinin bulunmaması, ekibin uzayda test edilmemiş giysiler giyecek olması, güvenlik endişelerini artırıyor. Uzay yürüyüşü sırasında, uzay aracının basıncının düşürülmesi ve ardından geri dönüşte normal basınca geri dönülmesi gerektiği vurgulandı.
Ancak, bu sistemlerin düzgün çalışmaması durumunda, astronotların uzay giysileriyle geri dönmeleri gerekecek ve bu, daha önce yapılmamış bir uygulama olacak.
Uzay yürüyüşü sonrası, giysilerdeki beş poundluk basınçtan normal 14.6 psi kabin basıncına geçiş, “basınç düşmesi hastalığı” olarak bilinen “viraj” hastalığına yol açabilir. Bu hastalık, vücutta nitrojen kabarcıkları oluşturarak ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir ve bazı durumlarda ölümcül olabilir.
Ayrıca, bazı astronotların uzay uçuşları sırasında hareket hastalığı yaşadığı ve bu durumun kusmaya yol açabileceği belirtildi. Bu, özellikle Polaris Dawn mürettebatından daha önce hiç uzaya gitmemiş olan Isaacman dışındaki üyeleri için önemli bir risk oluşturuyor. Uzay giysileri içinde kusmanın hayatı tehdit edebileceği uyarısı yapıldı.
Polaris Dawn mürettebatı tüm risklere rağmen bu görevi güvenli bir şekilde tamamlarsa, bu SpaceX için ticari uzay yarışında öncü konumunu daha da sağlamlaştıran büyük bir adım olacak.